Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Sint Odulphus handelt over het sluiten van de kleine zuivelfabriekjes en de totstandkoming van de Stoomzuivelfabriek Sint-Odulphus aan de Gasthuisstraat.
Op 5 april 1911 wordt in een algemene vergadering besloten om in Oirschot de Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Sint Odulphus op te richten. Een groot aantal belanghebbenden machtigen een vijftal vertegenwoordigers om hun belangen bij de oprichting te behartigen. Tevens krijgen zij een volmacht om een geldlening van hoogstens f 33.000 aan te gaan en tot het stichten van een doelmatig gebouw en het aankopen van de nodige machinerieën en gereedschappen.
Het doel is gemeenschappelijke zuivelbereiding door exploitatie van een stoomzuivelfabriek en verkoop van de te verkrijgen producten. De leden verplichten zich onder meer om hun melk uit eigen bedrijf aan de coöperatie te leveren. Zij mogen geen melk, gewonnen buiten hun eigen bedrijf, aanbieden. Zij ontvangen hiervoor naar rato van de geleverde melk, een aandeel in de winst en het vermogen van de coöperatie.
De gemeenteraad besluit al op 29 april 1911 om een perceel weiland, ter grootte van 0.21.30 ha, aan de Gasthuisstraat (nu de huisnummers 29-57) voor een bedrag van f 1.100 aan de coöperatie te verkopen. Wethouder en gemachtigde van de Stoomzuivelfabriek, Adriaan van de Ven, accepteert de verkoop. Johan Charles Breton van Lith en Justinus Nicolaas Nuijens als burgemeester en secretaris vertegenwoordigen de Gemeente Oirschot bij deze transactie.
Gevolg van dit initiatief was dat een aantal kleinschalige zuivelfabrieken in Oirschot werd gesloten en verkocht. Een zuivelfabriek op den Heuvel (huidige locatie den Heuvel 23) werd op 22 augustus 1911 verkocht. Deze was in 1897 nog niet in bedrijf.
De algemene ledenvergadering van de vereniging tot verbetering der zuivelbereiding, “de Volharding”, te Straten (huidig adres Straten 2) besloot 3 dagen later tot ontbinding van de vereniging. De vereniging was iets meer dan een jaar eerder in het bezit gekomen van deze boterfabriek. Wilhelmus Scheepens Gerarduszoon kocht de boterfabriek met erf en bouwland voor f 700.
een boterfabriek met erf en opgaande bomen in Spoordonk (huidige locatie Spoordonkseweg 91) onderging op 6 september 1911 hetzelfde lot en in de Notel (huidig adres Notel 45) is ook een boterfabriek operationeel geweest.
Ook in Best, achter de Barrier, en Liempde, ’t Haantje, werden kort hiervoor de boterfabrieken te koop aangeboden.
Van kleinschalige zuivelbereiding schakelde men in deze periode over op geïndustrialiseerde zuivelproductie. Een proces, dat zich vrij snel voltrok en dat zich in de jaren 1982 zou herhalen met de concentratie van de zuivelproductie in grote geavanceerde ondernemingen, zoals Campina. Dit was het einde van De Coöperatieve Stoomzuivelfabriek Sint Odulphus.
